به گزارش امتداد، تهران، پایتخت ایران، شهری با تاریخ و فرهنگی غنی است که هر روزه میلیون‌ها نفر را در دل خود جای می‌دهد. اما این شهر پرجنب‌وجوش و شلوغ، به‌ویژه در فصول سرد سال، با پدیده‌ای روبه‌رو است که به طور مستقیم بر سلامت شهروندان تأثیر می‌گذارد: آلودگی هوا.
آلودگی هوا در تهران دیگر یک پدیده گذرا نیست؛ بلکه به معضلی تبدیل شده که به طور مستقیم بر زندگی روزمره مردم تأثیر می‌گذارد. برای مقابله با این مشکل، علاوه بر اقدامات دولتی، باید همکاری مردم و آگاهی‌بخشی در دستور کار قرار گیرد. تنها در این صورت است که می‌توان به هوای پاک و زندگی سالم‌تری در تهران امیدوار بود.
آلودگی هوا در تهران ناشی از ترکیب چندین عامل است. یکی از مهم‌ترین این عوامل، وسایل نقلیه است. خودروهای فرسوده و تراکم بالای خودروها در خیابان‌های پایتخت، عامل اصلی تولید آلاینده‌های خطرناک همچون دی‌اکسیدکربن و ذرات معلق هستند. این آلاینده‌ها در کنار صنعت و کارخانجات اطراف تهران، دمای پایین و پدیده‌های طبیعی مانند وارونگی دما، باعث تشدید آلودگی هوا می‌شوند.
آلودگی هوا تنها یک مشکل زیست‌محیطی نیست، بلکه سلامت عمومی را تهدید می‌کند. ذرات معلق در هوا، به‌ویژه PM2.5 می‌توانند به راحتی وارد ریه‌ها شوند و باعث بیماری‌هایی نظیر آسم، برونشیت، بیماری‌های قلبی و حتی سرطان ریه شوند.
در پاسخ به این بحران زیست‌محیطی، دولت و نهادهای مربوطه اقداماتی را انجام داده‌اند. اما همچنان آموزش شهروندان و استفاده از فناوری‌های پاک می‌تواند تأثیرات مثبت بیشتری داشته باشد. از جمله این اقدامات می‌توان به افزایش حمل‌ونقل عمومی، تشویق به استفاده از خودروهای برقی و کاهش آلایندگی کارخانه‌ها اشاره کرد.
دستاوردهای شرکت‌های دانش‌بنیان گامی نوین در مبارزه با بحران زیست‌محیطی
یکی از مهم‌ترین منابع آلودگی هوا در تهران و سایر کلان‌شهرهای ایران، حمل‌ونقل شهری است که بیشتر آن به سوخت‌های فسیلی وابسته است. در این زمینه، شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی با توسعه و تولید خودروهای برقی و هیبریدی توانسته‌اند نقش مهمی در کاهش آلاینده‌ها ایفا کنند. این خودروها با بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر و عدم استفاده از سوخت‌های فسیلی، آلایندگی‌های زیست‌محیطی را به طور چشمگیری کاهش می‌دهند.
شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین توانسته‌اند در مسیر کاهش آلودگی هوا گام‌های مهمی بردارند. از تولید خودروهای برقی گرفته تا توسعه سیستم‌های تصفیه هوا و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، دستاوردهای این شرکت‌ها نقش مهمی در مقابله با بحران آلودگی هوا ایفا کرده است. با حمایت بیشتر از این شرکت‌ها و گسترش این فناوری‌ها، می‌توان امیدوار بود که آلودگی هوا در ایران کاهش یابد و به تدریج به یک مشکل قابل حل تبدیل شود.
شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی همچنین در تولید شارژرهای خورشیدی برای این خودروها فعالیت دارند که موجب کاهش وابستگی به شبکه برق و کاهش بیشتر آلایندگی می‌شود.
توسعه فناوری‌های تصفیه هوا و کاهش آلاینده‌ها
از دیگر دستاوردهای مهم شرکت‌های دانش‌بنیان در مقابله با آلودگی هوا، می‌توان به فناوری‌های تصفیه هوا اشاره کرد. این شرکت‌ها با استفاده از فیلترهای پیشرفته، کاتالیست‌های زیستی و مواد نانو، دستگاه‌هایی را تولید کرده‌اند که قادر به جذب آلاینده‌های مضر مانند ذرات معلق (PM2.5) و گازهای گلخانه‌ای هستند.
استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در صنایع
یکی دیگر از حوزه‌هایی که شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی در آن پیشرفت کرده‌اند، توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر مانند پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی است. استفاده از این منابع انرژی پاک، به‌ویژه در صنایع بزرگ، باعث کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی و در نتیجه کاهش تولید آلاینده‌ها می‌شود. بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان در حال همکاری با صنایع مختلف برای جایگزینی انرژی‌های تجدیدپذیر به جای سوخت‌های فسیلی هستند که این موضوع می‌تواند تأثیر چشمگیری در کاهش آلودگی هوا داشته باشد.
ارتقاء سیستم‌های نظارت و کنترل آلایندگی
یکی دیگر از موفقیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی در کاهش آلودگی هوا، توسعه سیستم‌های هوشمند نظارت و کنترل آلایندگی است. این سیستم‌ها با استفاده از دستگاه‌های اندازه‌گیری آلاینده‌ها و شبکه‌های اینترنت اشیاء (IoT) می‌توانند به‌طور لحظه‌ای وضعیت کیفیت هوا را ارزیابی کرده و به مسئولان محیط‌زیست هشدار دهند. همچنین، این سیستم‌ها قادرند به طور خودکار اقداماتی برای بهبود کیفیت هوا، مانند تنظیم ترافیک یا افزایش بهره‌وری انرژی در کارخانه‌ها انجام دهند.